Izrada i održavanje sajtova – kompletan vodič

Uvod: sajt nije projekat “jednom i gotovo”, već sistem koji donosi poslove

Najčešća zabluda: “napravili smo sajt — gotovo.” U praksi, sajt je kao prodavnica u centru grada. Lijepo izgleda prvih mjesec dana, a onda… spori plugini, zastarjele verzije, rupe u sigurnosti, 404 greške, pad pozicija na Google-u. Ako ga ne održavate, polako gubite brzinu, povjerenje i prodaju. Ovaj vodič je “na terenu provjeren”: od plana i izrade, do rutine održavanja koja drži sajt brzim, sigurnim i vidljivim.

Planiranje – temelj uspješnog sajta

Prije dizajna i linije koda, definišite zadatak koji sajt treba da obavi.

Cilj: informativni sajt, web shop, portfolio ili lead-generacija? Bez cilja, nema mjerenja.
Publika: ko su ljudi, koju namjeru imaju, na kojim uređajima dolaze?
Sadržaj: tekstovi, slike, video, reference. Pripremite jezgro prije dizajna.
Domen & hosting: kratak domen koji se pamti i stabilan hosting sa brzim serverima.
Mjerenje: analitika, ciljevi (poziv, formular, dodavanje u korpu), osnovni dashboard.

Dobar plan eliminiše 70% kasnijih “popravki”.

Proces izrade sajta (što kraće do onoga što radi)

1) Dizajn i UX

Moderan, responzivan dizajn, ali bez “težine”. Navigacija treba da je očigledna. Hero sekcija govori: šta radite, za koga i koja je sljedeća akcija (kontakt, ponuda, demo).

2) Razvoj funkcionalnosti

Kontakt forme, katalog/prodavnica, blog, integracije (mailing lista, CRM, plaćanja). Kod treba da je čist i da se lako održava — danas sutrašnji update ne smije da sruši sve.

3) SEO tokom izrade

Struktura URL-ova, H1–H3 hijerarhija, optimizovane slike (alt tekst + kompresija), interna linkovanja, schema markup gdje ima smisla. Brzina od prvog dana, ne “poslije ćemo”.

4) Testiranje i lansiranje

Forme, checkout, mobilna upotrebljivost, brzina, 404/301 redirekcije ako je redizajn. Tek onda “go live”.

Održavanje sajtova – zašto je jednako važno kao i izrada

Sajt je softver + sadržaj + reputacija. Sve tri komponente traže rutinu.

1) Sigurnosne nadogradnje

CMS, tema i dodaci se mijenjaju. Ne ažurirati znači rizikovati sigurnost i kvarove. Uvedite mjesečni (ili sedmični) ritam update-a sa rollback planom ako nešto pođe po zlu.

2) Backup (sigurnosne kopije)

Automatski dnevni ili najmanje sedmični backup fajlova i baze, + čuvanje van servera. Testirajte restore — backup je “stvaran” tek kad znate da ga možete vratiti.

3) Brzina i tehničko zdravlje

Optimizujte baze (čišćenje revizija, transients), kompresujte slike, lazy-load, keš. Pratite Core Web Vitals. Brz sajt = veća konverzija + bolji SEO.

4) Sadržaj i UX

Dodavanje novih stranica, blogova, studija slučaja. Ažurirajte slike kad uvedete nove usluge/proizvode. Poboljšajte CTA-ove prema podacima iz analitike.

5) SEO praćenje i ispravke

Nedjeljni ili mjesečni pregled: pozicije, klikovi, CTR, “People also ask” teme za nove tekstove. Tehnički SEO sprintovi: 404 greške, duplicirani naslovi, sporih 10 URL-ova.

6) Nadgledanje i sigurnost

Uptime monitoring, firewall, skeniranje malicioznog koda, ograničenje pokušaja logina, dvofaktorska autentifikacija. U praksi, ovo spašava sate rada i živce.

Koliko košta izrada i održavanje sajta?

Cijena izrade zavisi od vrste i obima posla (informativni sajt, web shop, portal), broja stranica, custom funkcionalnosti (rezervacije, članstva, integracije).
Orijentaciono:

Izrada jednostavnih prezentacionih sajtova kreće od ~450€, a napredni projekti idu u više hiljada eura — zavisno od kompleksnosti dizajna i funkcija.

Cijena održavanja zavisi od učestalosti ažuriranja, opsega sigurnosti, backup strategije, brzine i SEO praćenja.
Okvirno:

Mjesečni planovi se kreću od ~50–100€+, u zavisnosti od potreba (broj dodataka, učestalost sadržajnih izmjena, e-commerce složenost).

Bitno: održavanje nije trošak “od oka”. U praksi, dobar plan održavanja smanjuje rizike i podiže konverzije — plaćate manje “gašenja požara”, a dobijate stabilan rast.

Mini case (iz prakse)

Početno stanje: informativni sajt male firme, spor na mobilnom, neredovni update-i, 3–4 pada mjesečno, pad pozicija na ključnim upitima.
Akcija (30 dana): uveden plan održavanja (backup, update-i sa test okruženjem), optimizovane slike i keš, sređene 404 greške i redirekcije, urađen sadržajni sprint (FAQ + studija slučaja), postavljen uptime monitoring.
Rezultat (60 dana): +38% brže učitavanje, +24% organskih klikova, +29% konverzija iz kontakt forme. Stabilnost = više posla.

Najčešće greške (i kako ih izbjeći)

“Ne diraj dok radi.” Dok ne dirate, rupe u sigurnosti rastu. Update je manji rizik od stagnacije.
Backup na istom serveru. Ako server padne, pada i backup. Čuvajte kopije van servera.
Pretežak vizual bez performansi. Prevelike slike, plugin do plugina, efekti preko mjere. Prvo brzina, onda šminka.
SEO “naknadno”. SEO mislite od prvog dana, a tehnički dio i nakon lansiranja — stalno.
Nema mjerenja. Bez ciljeva i dashboarda ne znate šta radi. Postavite KPI-jeve i pratite.

Checklist: minimum koji treba da imate

Automatski backup (dnevni/sedmični) + testiran restore
Redovni update-i CMS/tema/dodataka uz test okruženje
Optimizovane slike, keširanje, lazy-load, CWV > pragovi
Uptime monitoring + sigurnosni sloj (firewall, login zaštita)
Mjesečni tehnički SEO pregled (404, meta, struktura, brzina)
Sadržajni plan: 1–2 nova teksta/mjesec + ažuriranje postojećih
Analitika: definisani ciljevi i mjesečni izvještaj

FAQ (kratko i korisno)

Da li mali biznis stvarno treba mjesečno održavanje?
Da. I mali sajtovi dobijaju update-e i mete su za botove. Minimalni plan čuva brzinu, sigurnost i osnovni SEO.

Koliko često treba raditi update-e?
Za dinamične sajtove (posebno web shopove) — sedmično. Za jednostavne informativne — mjesečno je često dovoljno, uz hitne sigurnosne zakrpe po potrebi.

Šta ako update sruši sajt?
Zato se radi backup + test okruženje. Prvo testirate, pa onda gurate na produkciju. U najgorem slučaju, vraćate stabilnu verziju.

Kako da znam da plan održavanja “radi”?
Brzina, uptime, organski klikovi, konverzije i broj tehničkih incidenata — to su KPI-jevi koje mjesečno upoređujete.

Zaključak: izrada + održavanje = sajt koji stalno radi za vas

Izrada vas dovodi na start; održavanje vas drži u trci i gura naprijed. Ako želite sajt koji je brz, siguran i donosi konzistentne upite, uvedite rutinu — backup, update, brzina, sadržaj, SEO nadzor — i držite je kao trening plan.

Sljedeći korak: želite da sve ovo bude riješeno bez stresa, predvidivo i mjerljivo? U našoj ponudi imamo izradu sajtova kao i održavanje sajtova — preuzimamo tehniku i performanse, vi se bavite biznisom.